بررسی اثر یک مداخله آموزشی بر امکان ارتقاء رفتارهای ایمن کارگران نساجی

مقدمه: اصلاح رفتار جزئی جدائی ناپذیر از استراتژی جامع پیشگیری از حوادث در محل کار است. این بررسی به گزارش یک دیدگاه اصلاح رفتار، برای ارزیابی تأثیر مداخله آموزش ایمنی روی کارگران یک صنعت نساجی در شهر بروجرد می پردازد. روش کار: این تحقیق یک مطالعه نیمه تجربی با استفاده از طرح چهار گروهی سالمون می باشد که به صورت یک مداخله قبل و بعد انجام شده است. در مجموع 85 کارگر از کل کارگران شاغل در بخش تولید کارخانه به عنوان نمونه در این مطالعه شرکت داشتند که به طور تصادفی به 4 گروه تقسیم شدند. پرسشنامه و چک لیست مشاهده رفتار در این مطالعه بر اساس دیدگاه مشارکتی و با همکاری اساتید، محققین و نیز ارزیابی نیاز آموزشی و بر اساس ترکیبی از مدل پرسید – پروسید و تئوری قصد رفتاری طراحی گردید. به منظور جمع آوری اطلاعات لازم برای طراحی مداخله، از مرحله چهارم الگوی پرسید - پروسید استفاده شد. برنامه این مداخله شامل آموزش، طراحی برنامه مشارکتی با حضور کارگران و استفاده از نظرات و ایده های آنها برای اصلاح و بهبود برنامه، تشویق کلامی، ارائه بازخورد رفتاری به شکل ترسیمی برای کارگران شرکت کننده در مداخله بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار minitab صورت گرفت و برای تحلیل از آمار توصیفی و از آزمون دونمونه ای t و از تحلیل واریانس برای مقایسه بین چند گروه استفاده شد. نتایج: میانگین امتیاز آگاهی و رفتارهای ایمنی، بهبود معنی داری را در تمام گروهها، یک و سه ماه پس از مداخله نشان داد. گروه 1 و 2 بررسی بالاترین امتیاز آگاهی و رفتار را داشتند. همچنین رفتارهای ایمن به میزان چشمگیری در میان تمامی شرکت کنندگان پس از مشارکت در این مداخله افزایش یافت. یافته های بررسی نشان دهنده انطباق مدل ترکیبی بر روی عملکرد ایمنی و آگاهی در مورد مسائل ایمنی در محیط کار است. این مطالعه ایده استفاده از برنامه مداخله برای ارتقاء رفتارهای ایمن را تأیید می کند. پـس از اجرای برنامه درصد رفتارهای نا ایمن به مـیزان قابل توجهی کاهش یــافت. نتیجه گیری: به نظر می رسد اجرای برنامه مداخله آموزشی مناسب از طریق رویکرد مشارکتی به بهبود رفتارهای ایمن کارگران نساجی منجر می شود و این روش را می توان به گروههای مشابه در دیگر صنایع نیز تعمیم داد.